پرسش :

چنان‌چه کسی به علت استیصال و عدم تکافوی مخارج زندگیش و بدون اطلاع، مبلغی را از بیت‌المال استفاده نموده است و در بین آن، مبلغی هم متعلق به اشخاص مختلف بوده که در نتیجه حلال به حرام مخلوط گردیده و اکنون می‏‌خواهد طوری عمل نماید که خسارات را جبران نماید تا حقّ‌الناس به گردن نداشته باشد، ضمناً از اشخاصی که به آنها مدیون است، هیچ‏گونه نشانه و اطلاعی ندارد، لطفاً تکلیف او را روشن فرمایید؟


پاسخ :
اگر مبلغی که به غیر وجه شرعی گرفته خرج شده و مدیون آن است باید دین خود را ادا کند و مورد تحلیل به خمس نیست و اگر مأیوس از پیدا شدن صاحبان آنها است از طرف ایشان صدقه بدهد و اگر عین مال مخلوط به حرام دارد تفصیل آن در رساله ذکر شد.

منبع: ره توشه قضایی (استفتائات قضایی از محضر امام خمینی رحمه ‌الله)، نشر قضا، 1390.